دندانهای شیری
دندانهای شیری مجموعهٔ اولیهٔ دندانی شامل ۲۰ دندان هستند که بهتدریج دندانهای دائمی جانشین آنها میشود.
تعداد دندانهای شیری ۱۰ عدد در هر آرواره است که به مرور میافتند و ۳۲ عدد دندان دائمی جای آنها را میگیرند. تکامل این دندانها از دوره جنینی آغاز میشود و بعد از تولد در سنین شش ماهگی در میآیند و تا سن دو و نیم سالگی تکمیل میشوند.
هر انسان در زندگی خود. دو سری دندان (دندانهای شیری و دندانهای دائمی) و سه دوره دندانی (شیری. مخلوط و دائمی) دارد. از حدود ۶ ماهگی که اولین دندان شیری در دهان نوزاد رویش میابد. تا سن ۶ سالگی که اولین دندان دائمی در دهان میروید را دوره دندانی شیری میگویند. در این دوران فقط دندان شیری در دهان وجود دارد. از ۶ تا ۱۲ سالگی به تدریج دندانهای شیری جای خود را به دندانهای دائمی میدهند. این زمان را دوره دندانهای مخلوط میگویند. در حدود ۱۲ سالگی که هیچ دندان شیری در دهان وجود ندارد و فقط دندانهای دائمی در دهان هستند. تا پایان عمر را دوره دندانی دائمی مینامند. البته زودتر درآمدن یا تأخیر در رویش به مدت چند ماه طبیعی است .
دندان شیری کودکان
از 5 سالگی به بعد دندان ها شروع به افتادن می کنند. در بعضی از کودکان این اتفاق زود تر می افتد و در بعضی دیگر دیر تر. نکته مهم این است که دندان های دائمی سرجای طبیعی خودشان قرار بگیرند. در نتیجه 6 ماه دیر افتادن یا 6 ماه زود افتادن دندان مهم نیست. مهم ترین نکته این است اگر دندان سرجای اصلی خود در نیاید ممکن است به صورت کج در بیاید. دندان های دائمی باید زیر دندان های شیری در بیایند.
اگر به این حالت نباشد دندان های دائمی در سمت داخل دندان های شیری درمی آیند و آن هنگام است که مادر متوجه می شود دندان ها سرجای خودشان در نیامده اند. اگر این حالت به وجود بیاید دندان شیری لق نمی شود و با فشاری که همیشه به سمت بالا وارد می کنند ریشه دندان تحلیل می رود یعنی عملا ریشه ای برای دندان باقی نمی ماند. توصیه می شود حتما به دندانپزشک مراجعه کنند چون با گرفتن عکس بزرگ از دندان مشخص می شود که دندان سر جای اصلی خود قرار گرفته است یا نه؟ اگر دندان سرجای اصلی خود نباشد و آن را به موقع بکشند سرجای خود برمی گردد، ولی اگر رویش دندان های شیری تمام شده باشد دندان سر جای خود برنمی گردد، یعنی عمل بیرون آمدن دندان شیری و رویش دندان سر جای اصلی همزمان با هم انجام نمی شود. وقتی رویش دندان تمام شود با کشیدن دندان آن هرگز سرجای اصلی خود قرار نمی گیرد.
شمار دندانهای شیری ۲۰ عدد است یعنی کودک در هر فک ده دندان دارد و این ده دندان در دو نیمه راست و چپ به صورت قرینه قرار دارد. نام این پنج دندان از خط وسط به طرف عقب عبارتند از :دندان پیش میانی؛ که بطور قراردادی با حرف A نشان داده میشود.
دندان پیش طرفی یا B.
دندان نیش یا C.
دندان آسیای اول یا D.
دندان آسیای دوم یا E.
تعداد و نوع دندانها در فک بالا و پائین یکسان است. در هر فک نیز تعداد و نوع دندانهای نیمه راست و چپ مشابه هستند.