سیم قوس دار ارتودنسی چیست؟
سیم قوس دار ارتودنسی همان سیمی است که متصل به براکت های ارتودنسی شما می باشد این سیم به این خاطر قوس دار ساخته شده است که چون دندان های ردیف بالای شما تشکیل قوس بالایی دندان ها را داده و دندان های پایینی تشکیل قوس پایینی دندان ها را داده است. سیم قوس دار ارتودنسی مانند یک موتور وارد عمل می شود و هدایت و حرکت دندان ها را به عهده می گیرد. بدون این سیم اتصال براکت ها به دندان های شما فقط جنبه سرگرمی خواهد داشت و هرگز تغییری در دندان های شما به وجود نخواهد آمد.
وارد آوردن نیرو به وسیله سیم قوس دار ارتودنسی
هنگامی که شما برای اولین بار ارتودنسی دندان را آغاز می کنید، دندان های شما کج هستند و این سیم ها هستند که با اتصال به براکت ها باید قادر باشند که به وسیله وارد آوردن نیرو باعث تغییر شکل دلخواه در دندان های شما شوند. نیرویی که از سیم به براکت ها وارد می آید نیرویی است که باعث حرکت دندان ها می شود. سیم باید فنری باشد و در عین حال با اعمال یک نیروی ملایم به دندان ها باعث حرکت آنها شود و براکت خود را به آرامی وادار به حرکت کند.
اندازه سیم قوس دار ارتودنسی
هنگامی که یک ارتودنتیست در مورد ” اندازه ” یک سیم قوس دار ارتودنسی صحبت می کند او اشاره به مقطع و یا ضخامت سیم دارد که از مواد یکسان ساخته شده است. سازندگان سیم ارتودنسی در تلاش برای بدست آوردن مقطع کوچکتر ، اندازه دقیق تر، الاستیک تر، و با سفتی کمتر سیم قوس دار می باشند. البته هنگامی که سیم وارد شیار براکت می شود یا از آن خارج می شود اگر با زاویه بیشتری انحراف پیدا کند اصطکاک ایجاد می شود. این اصطکاک زمانی برطرف خواهد شد که انعطاف پذیری سیم بالا باشد و از سیم فعال شونده با حرارت و چند ضریبی استفاده شود.
سیم قوس دار ارتودنسی در دو نوع مقطع وجود دارد :
- سیم گرد که شکل ظاهری این سیم به وضوح گرد است
- سیم مستطیل که این نوع سیم می تواند در دو نوع مقطع مستطیل شکل و یا مربع مستطیل باشد.
سیم گرد
در مراحل آغاز درمان به طور معمول از سیم گرد برای تراز کردن دندان استفاده می شود. علت این انتخاب به این دلیل است که با توجه به اینکه سیم گرد از مواد الاستیک ساخته شده است انعطاف پذیر تر است و با یکسان بودن سطح آن متخصص ارتودنسی قادر به تعامل با همه دندان ها خواهد بود. اگر او با استفاده از یک سیم که بیش از حد سفت است تلاش خود را به تراز کردن دندان معطوف کند دندانی که واقعا کج است، فشار بیش از حد بر روی پایه ی قرار داده شده می آورد. در مراحل اولیه درمان با استفاده از سیم گرد و به کارگیری بهینه نیروی ارتودنسی می توان به حرکت راحت و بی خطر دندان ها پرداخت.
سیم مربعی شکل
در گذشته ارتودنتیست ها تصور می کردند که سیم های گرد دارای مکانیک لغزشی بهتری هستند و حداقل سایش ممکن را ایجاد می کنند. امروزه آنها دریافته اند که سیم های گرد هیچ کنترل گشتاوری ندارند و این سیم های مستطیلی هستند که برای گشتاوری و حداکثر سایش استفاده می شوند. با این حال اگر سایش زیادی بین سیم و شیار براکت وجود داشته باشد ممکن است حرکت دندان ها مختل شوند. اما در آغاز به خاطر استفاده از سیم مربعی شکل کوچک ممکن است سیم بسیار کوچکتر از شیار باشد و شاید مانند یک دست کوچک در یک دستکش بزرگ باشد. سیم های مربعی در بسیاری از حرکات دندانی بهتر عمل می کنند و دارای قابلیت کنترل بهتری هم از نظر لغزش مکانیکی هستند. ایراد اصلی سیم مربعی در کنترل کم پهنا می باشد.
سیم مستطیلی شکل
در مرحله بعدی نوبت به استفاده ازسیم مستطیل شکل می رسد، ارتودنتیست ها معمولا برای پیشبرد کار از سیم مستطیل شکل استفاده می کنند. یک سیم مستطیل شکل که متناسب با شیار و براکت باشد مانند دست متناسب با یک دستکش است. برای اتمام درمان ارتودنسی با کنترل حرکت سیم مستطیل شکل حرکت دندان ها بهتر صورت می گیرد و بسیاری از موارد درمان های ارتودنسی در مراحل پایانی به یک سیم مستطیلی نیاز دارند
مواد تشکیل دهنده سیم
حالا که شما کمی راجع به انواع سیم های ارتودنسی اطلاع کسب کردید ودریافتید که علت اینکه چرا از سیم الاستیک در شروع درمان ارتودنسی استفاده میشود و چرا در ادامه کار از سیم های قوی تر و در پایان از سیم سخت تر استفاده می شود اجازه دهید از مواد تشکیل دهنده سیم هم برایتان کمی توضیح دهیم.
سیم های قوسی از نظرترکیب مواد تشکیل دهنده به دو دسته اصلی تقسیم می شوند :
- فولاد ضد زنگ
- نیکل تیتانیوم
- سیم فولاد ضد زنگ
این سیم برای چندین دهه با توجه به قدرت بالای خود مورد استفاده قرار گرفته است علاوه بر این سیم فولاد ضد زنگ زنگ نمی زند و می تواند به روشهای مختلف تنظیم شود بدون این که به دندان آسیبی وارد کند. با این حال سیم فولاد ضد زنگ بسیار الاستیک است به این معنی که اگر ارتودنتیست ها بیش از حد آن را خم کنند به جایگاه اصلی خود بازگشت نمی کند بنابر این سیم فولاد ضد زنگ ممکن است بهترین گزینه نباشد.
سیم نیکل تیتانیوم
این سیم کاملا قابل انعطاف است و قادر است بعد از تغییر شکل دوباره به حالت اولیه خود برگردد. از این سیم اغلب برای قرار دادن نیروهای ملایم بر روی دندان در مراحل اولیه ارتودنسی استفاده می شود. بنابراین در مرحله آغاز درمان ارتودنسی این سیم را با حرارت فعال می کنند و سپس مورد استفاده قرار می دهند.